Jak by Pan opisał misję i doświadczenie organizacji w zakresie umiejętności korzystania z mediów/ krytycznego myślenia/ sprawdzania faktów/ przeciwdziałania dezinformacji?
Naszą misją jest obalanie i ujawnianie dezinformacji, edukacja obywateli mająca na celu krytyczne myślenie, oraz tworzenie bezpieczniejszego społeczeństwa. W celu ulepszenia polityki pracujemy z jej interesariuszami. Narodziny Debunk EU były bezpośrednią odpowiedzią na skoordynowane, głównie wspierane przez Kreml, działania dezinformacyjne i propagandowe w państwach bałtyckich. Konieczność podjęcia takich środków wynikała z kontekstu geopolitycznego w krajach będących od dziesięcioleci celem rosyjskich kampanii dezinformacyjnych. Kwestia ta była dyskutowana na lokalnej scenie politycznej i dokumentowana w corocznych raportach Departamentu Bezpieczeństwa Państwa na Litwie. Jednak na przykład na Litwie nie było wspólnych wysiłków na dużą skalę, aby sprostać temu wyzwaniu: ze względu na niską częstotliwość doniesień kolejne relacje w mediach obejmowały tylko krótki okres, a mianowicie rok, podczas gdy debaty polityczne były przytłaczane przez inne tematy. Zaś treści tworzone przez dziennikarzy sprawdzających fakty – fact-checkerów, ze względu na zasobochłonny charakter obalania dezinformacji, nie były na tyle regularne, aby dotrzeć, a co za tym idzie, informować i edukować społeczeństwo o zagrożeniach, na jakie jest w sposób niezauważalny narażone. Biorąc pod uwagę wszystkie te czynniki, i aby rozpocząć wspólne przeciwdziałanie stale rosnącemu problemowi dezinformacji na Litwie, w 2017 roku zespół wysoko wykwalifikowanych ekspertów ds. Dezinformacji i specjalistów ds. Rozwoju IT zjednoczył się w ramach projektu Debunk EU.
Jakie są główne zasoby opracowane przez Pana organizację, którymi chciałby się Pan podzielić?
Stworzyliśmy platformę Debunk EU, która pomaga znacznie skuteczniej automatyzować procesy i przeciwdziałać dezinformacji. Publikujemy raporty i artykuły dla mediów. Nasze treści cieszą się dużym zainteresowaniem czytelników.
Jakie są, Pana zdaniem, trzy największe aktualne wyzwania związane z przeciwdziałaniem dezinformacji w Pana kraju?
Czy mógłby Pan wymienić trzy rozwiązania, które zostały przez Pana wdrożone lub które chciałby Pan polecić jako wskazówki, jak przeciwdziałać dezinformacji, wzmacniać umiejętności krytycznego myślenia w społeczeństwach i budować obywatelską odporność na dezinformację?
- Używanie narzędzi do automatyzacji, aby zwiększyć wydajność i tworzenie raportów, których nikt wcześniej nie robił.
Jakie są trzy najważniejsze wydarzenia lub daty, których był Pan świadkiem w tym roku, a które spowodowały nasilenie działań dezinformacyjnych?
- COVID,
- 5G,
- Szkolenia NATO.
Jakie Pana zdaniem trzy przyszłe daty/wydarzenia mogą spowodować nasilenie działań dezinformacyjnych w latach 2020-2021?
- NATO Defender,
- Nord stream,
- Sektor energetyczny, wybory.
Jakie są dominujące narracje dezinformacyjne, które zaobserwował Pan w przestrzeni medialnej w tym roku?
Przeanalizowaliśmy ponad 20 tys. treści związanych z dezinformacją odnośnie do COVID w 3 krajach bałtyckich.
Czy korzystał Pan z jakichś narzędzi do sprawdzania faktów? Jeśli tak, proszę je opisać lub podzielić się linkami.
Platforma Debunk EU jest naszym podstawowym narzędziem do pracy. Obecnie działamy w 6 krajach.
Czy chciałby Pan zwrócić uwagę na jakieś przypadki dezinformacji, których był Pan świadkiem/odkrył/obalił?
Do tej pory obaliliśmy ponad 250 przypadków dezinformacji.
Kto, Pana zdaniem, jest najlepiej działającym podmiotem - w Pana kraju, jak również w UE - odgrywającym obecnie kluczową rolę w dziedzinie umiejętności korzystania z mediów i dlaczego?
NGO i media.
Wywiad został przeprowadzony w czerwcu 2020 roku.